Er wordt tegenwoordig veel gezegd en geschreven over de twee monteringen HEQ-5 en EQ-6. Het ene klopt ongeveer, het andere dan weer niet. Het mag duidelijk zijn dat “bij apparaten die in zulke hoeveelheden worden geproduceerd, een bepaalde spreiding in de productietoleranties voorkomt of de zuiverheid van de afwerking wel eens wat beter kan, wat dan wel weer goed kan worden gecorrigeerd.”
Dat is zeker en vast niet altijd zo. Integendeel! Beide typen monteringen werden goed ontworpen. Alleen al het koperen wormwiel is met 3 grote kogellagers op de as gelagerd en is dus zeer stabiel. De roestvrijstalen wormen zijn uiteraard aan beide zijden voorzien van kogellagers van 22x8x7. Wanneer problemen opduiken, bijvoorbeeld een hapering in de tracking die om de 2 tot 3 wormrotaties voorkomt, dan ligt de oorzaak hier. Daar gaan we later nog dieper op in. Het andere uiteinde van de assen wordt door middel van kegelrollagers gecentreerd. Dat loopt dus gesmeerd. Systemisch onderscheidt de EQ-6 zich enkel van de HEQ-5 door haar wezenlijk grotere kegelrollager op de RA en natuurlijk door haar massievere constructie.
Voor de HEQ-5 en EQ-6 bieden we de volgende speciale werken aan: opnieuw invetten van de montering en vervangen van de lagers.
1. Waarom opnieuw invetten?
Een vaak bekritiseerd punt zijn de vetten die in de fabriek worden gebruikt voor de lagers. In het begin, tijdens de eerste jaren van gebruik dus, loopt de montering redelijk goed. Maar de glijeigenschappen nemen af na verloop van tijd. De montering begint stroef te lopen, wat dan op een bepaald moment tot onnauwkeurigheden in de tracking en de positionering leidt. De aandrijvingen worden zo uiteraard sterker belast, waardoor er nog meer slijtage optreedt. Dat klinkt misschien wat afschrikwekkend, maar dat hoeft het niet te zijn. De olie van onze wagen wordt nu eenmaal ook om de paar duizend kilometer vervangen.
Ook daar komen aandrijvingen aan te pas, die zelfs niet zo zuiver moeten lopen als die van onze monteringen. Natuurlijk bestaan voor monteringen geen vaste onderhoudsperioden, maar zelfs wanneer de beste vetten werden gebruikt, zou u, afhankelijk van het gebruik van uw montering, na zo’n 10 jaar toch aan een nieuwe smeerbeurt moeten denken.
2. Waarom de lagers vervangen?
Een tweede punt zijn de lagers zelf. Natuurlijk is een volledige, hoogwaardige lagerset van SKF of FAG een goede investering. Maar is dat altijd nodig? In de meeste gevallen eigenlijk niet. Het is belangrijk te onderscheiden op welke lagersectie van de montering de nadruk ligt. Dat zijn ongetwijfeld de lagers rond de worm. Daarbij gaat het in de fabriek vaak al gedeeltelijk mis bij de montage. Het lineaire stuk van de wormaandrijving wordt namelijk niet enkel verwijderd, maar de instelschroeven worden zodanig “vastgeknald” dat de lagers regelrecht tegen de aanslagen van de worm worden gedrukt. Dat mag niet zo zijn. Wanneer u de worm dan met de hand ronddraait in zijn lager, voelt u bij elke rotatieperiode duidelijk een toenemende weerstand. Nadat het dode punt is bereikt, valt die weer weg. Het systeem is gewoonweg overspannen. Zo kunnen die lagers bovendien beschadigd raken.
Fouten worden echter vaak pas duidelijk bij elke 3de rotatie van de worm. Dat komt doordat dezelfde lagerkogels de buitenste ring van het lager pas na 2 tot 3 rotaties weer bereiken.
Wanneer die fouten zich voordoen, moeten de vier lagers door hoogwaardige lagers worden vervangen. De lagers zijn niet duur en ze kunnen ineens opnieuw worden ingevet. De montering wordt nadien nogmaals getest, zuiver afgesteld en loopt dan helemaal gesmeerd.
