De bladeren en prijzen vallen in de herfst!
Je vindt onze kleurrijke selectie speciale aanbiedingen hier in de winkel. Grijp ze nu!
De aanbieding is geldig van 23.09. tot 28.11.2024 en alleen zolang de voorraad strekt!
Berichten met tag 'waarnemingen'
Blog archieven
Astrohoogtepunten in de winter van 2021/22
December 3 2021, Marcus Schenk
De hoogtepunten aan de winterhemel zijn de heldere sterren rond de sterrenbeelden Orion en Stier, maar in de komende drie maanden valt er nog meer te ontdekken: een heldere avondster, meteorenzwermen en prachtige planetenparades.
In de infografiek “Astrohoogtepunten in de winter 2021/2022” vindt u een overzicht van de belangrijkste fenomenen die zich aan de hemel zullen afspelen. Data en meer details over deze fenomenen leest u in deze begeleidende tekst.
Wij wensen u veel observatieplezier!
December:
4/12 Heldere Venus
Begin deze maand is Venus op haar helderst te zien. Met een magnitude van -4,8 valt ze op aan de avondhemel en is, op de maan na, het helderste hemellichaam.
7/12 Maan bij Venus
Aan de vroege avondhemel sluit de wassende maansikkel zich bij een aantrekkelijke planetenparade aan. Venus, Jupiter en Saturnus vormen haast een parelketting.
8/12 Maan bij Saturnus en Jupiter
Misschien hebt u de maan gisteren al bewonderd, en vandaag staat ze iets hoger en zo’n 14 graden verder tussen Saturnus en Jupiter te pronken.
13/12 Geminiden
Bij een heldere avondhemel loont het om naar het zuiden te kijken, want de meteorenzwerm “Geminiden” is te zien en lijkt uit het sterrenbeeld Tweelingen vandaan te komen; meer bepaald uit een punt twee graden boven de ster Pollux. Tussen 21.00 en 6.00 uur is de beste periode om de vallende sterren te observeren. De Geminiden horen met 120 meteoren per uur tot de meteorenzwermen met het hoogste aantal vallende sterren, hoewel we pas in de vroege uurtjes ongestoord en zonder interferentie van de maan zullen kunnen observeren.
17/12 Maan bedekt Tau (τ) Tauri
Tau Tauri is een ster in het sterrenbeeld Stier en is met een magnitude van 4,3 nog met het blote oog te herkennen. Omdat de schijnbare baan van de maan door Stier heen loopt, zijn bedekkingen steeds mogelijk. Dat is vandaag dan ook het geval: om 22.30 uur verdwijnt Tau Tauri achter de bijna volle maan en ze duikt zo’n 80 minuten later aan de andere kant weer op.
29/12 Mercurius bij Venus
Mercurius is ‘s avonds zichtbaar en komt in de vroege avondschemering zijn buurplaneet Venus tegen. Bij een goed zicht op de horizon kunt u beide planeten vanaf 17 uur spotten.
Januari:
3/1 Quadrantiden
De Quadrantiden zijn een meteorenzwerm afkomstig uit het sterrenbeeld Ossenhoeder. Het nieuwe jaar schenkt ons tot wel 100 meteoren per uur, die echter slechts een matige helderheid hebben. De radiant, waarvandaan de vallende sterren lijken te komen, duikt pas na middernacht op. Astronomische waarnemingen lonen nu bijzonder de moeite, aangezien het gisteren pas nieuwe maan was. De kust is klaar voor alle deepsky-waarnemers!
5/1 Maan bij Mercurius, Saturnus en Jupiter
Planetenliefhebbers zullen verrukt zijn: in de ochtendschemering pronkt een bewonderenswaardige planetenparade aan de hemel met Jupiter, Saturnus en Mercurius. De drie dagen jonge maansikkel begeleidt het trio. Kortom een mooie manier om het nieuwe jaar te begroeten.
6/1 Maan bedekt Tau (τ) Aquarii
Het schemert en we wachten nog op de nacht, maar het eerste astronomische hoogtepunt is er al. Om 17 uur bedekt de maan de 4 mag heldere ster Tau Aquarii in het sterrenbeeld Waterman. Bij deze bedekking schuift de maan langs haar onbelichte kant op naar de ster.
8/1 Mercurius avondhemel
Mercurius is de laatste dagen steeds zichtbaarder geworden aan de avondhemel. Zijn aanwezigheid is niet bepaald overweldigend, maar wie de verlegen Mercurius toch wil spotten, krijgt nu een goede kans daartoe. Vandaag en de volgende twee dagen zijn de omstandigheden bijzonder goed, want zijn helderheid en positie aan de hemel kloppen helemaal. Binnenkort klimt Mercurius weer naar beneden en verdwijnt achter de horizon.
11/1 Maan bij Uranus
De planeet Uranus is een verre vertegenwoordiger in ons zonnestelsel. Vandaag is hij op 2,5 graden van de maan te vinden. Waarom niet uw kans wagen met een verrekijker?
26/1 Maan bedekt Beta (β) Librae
Dit is enkel iets voor vroege vogels: de maan bedekt een ster in het sterrenbeeld Weegschaal; meer bepaald bedekt de maan de 2,6 mag heldere ster Beta Librae. Het spektakel begint om 6.30 uur!
29/1 Maan bij Mars
Wie ernaar verlangt de planeet Mars te zien, kan hem op 29 januari tijdens de ochtendschemering in het zuidoosten spotten. Op deze dag komt hij de smalle maansikkel tegen en vormen ze samen een aantrekkelijk schouwspel. Pas in de loop van de volgende zomer komt hij ook weer ‘s nachts aan de hemel tevoorschijn.
Februari:
3/2 Maan bij Jupiter
In het afgelopen jaar heeft Jupiter ons begeleid en was elke avond aan de hemel te zien, maar binnenkort onttrekt hij zich aan onze blikken en verdwijnt voor een tijdje aan de hemel. Op 3 februari laat hij zich nog eenmaal tijdens de avondschemering zien samen met de broze maansikkel.
7/2 Maan bij Uranus
Deze nacht passeert de maan de planeet Uranus op een afstand van slechts 1,5 graden.
9/2 Maan komt langs Gouden Poort van de Ecliptica
Het gebied tussen de Hyaden en de Plejaden heeft een naam: de Gouden Poort van de Ecliptica. Deze nacht dwaalt de maan rond tussen beide bekende sterrenhopen.
9/2 Heldere Venus
Venus doet haar opgave als ochtendster alle eer aan, want met een magnitude van bijna -5 schittert ze helder aan de hemel. Deze astronomische schijnwerper duikt tegen 5 uur op boven de horizon. Ze is zodanig helder dat haast niemand haar over het hoofd kan zien.
27/2 Maan bij Mars en Venus
Een heldere Venus, een rode Mars en een smalle maansikkel vlak voor nieuwe maan: als dat niet al voldoende motivatie is om in alle vroegte een blik op de hemel te werpen, helpt de gouden ochtendsfeer vast een handje!
Astrohoogtepunten in de herfst van 2021
September 1 2021, Marcus Schenk
De herfst staat in het teken van de planeten: Jupiter en Saturnus zijn immers nog steeds perfect zichtbaar. Bovendien hebt u de kans om de twee buitenste planeten, Uranus en Neptunus, in oppositie waar te nemen.
In de infografiek “Astrohoogtepunten in de herfst van 2021” vindt u een overzicht van de belangrijkste fenomenen die zich aan de hemel zullen afspelen. Data en meer details over deze fenomenen leest u in deze begeleidende tekst.
Wij wensen u veel observatieplezier!
September
September is de periode tussen de zomer en de herfst en dat is ook aan de sterrenhemel te merken. De sterrenbeelden Hercules en Lier neigen naar het westen. In het zuiden toont het sterrenbeeld Steenbok zich dan weer van een opvallende kant met de twee grote planeten Jupiter en Saturnus.
2/9 Maan bedekt Epsilon Gem – De smalle maansikkel bedekt in de vroege uurtjes de ster Epsilon Gem in het sterrenbeeld Tweelingen. Om 2 uur schuift de maan langs haar belichte kant op naar de ster. Een zeer goed zicht op de noordoostelijke horizon is hierbij onontbeerlijk. (Hoe goed de zichtbaarheid is, hangt af van waar u zich bevindt)
3/9 Maan bedekt Kappa Gem – Om 4:38 uur bedekt de maan de ster Kappa Gem in het sterrenbeeld Tweelingen. Een aantrekkelijk zicht, want de maan is nu slechts een smalle sikkel. (Hoe goed de zichtbaarheid is, hangt af van waar u zich bevindt)
3/9 Maan bij Pollux – In de tweede helft van de nacht duikt de maan in het sterrenbeeld Tweelingen boven de horizon op. Ze staat vandaag op slechts 3 graden van Pollux.
14/9 Neptunus in oppositie – De buitenste planeet van ons zonnestelsel staat in oppositie en is uitstekend te zien. Met de verrekijker kunt u hem reeds als “ster” spotten, maar met een telescoop ontwaart u een schijfje dat de 2,3 boogseconden kleine planeet voorstelt. Een sterrenkaart of app kan handig zijn.
17/9 Maan bij Jupiter en Saturnus – De twee grootste planeten ontmoeten elkaar in het sterrenbeeld Steenbok. Met de maan in het midden vormen ze een driehoek.
Oktober
In oktober zitten we helemaal in de herfst. Hoog boven ons hoofd herkennen we het beroemde vierkant van Pegasus en het sterrenbeeld Andromeda. Hoog tijd om een uitgebreide uitstap naar het Andromeda-sterrenstelsel te maken: steeds weer een beleving in uw verrekijker.
3/10 Maan bedekt Eta Leo – In de vroege uurtjes om 5:27 uur is het nog donker. Op dit uur bedekt de maan met haar smalle belichte sikkel de 3,4 mag heldere ster Eta Leo. Dit is met zekerheid de meest indrukwekkende sterbedekking in dit seizoen. (Hoe goed de zichtbaarheid is, hangt af van waar u zich bevindt)
8/10 Giacobiniden – De Giacobiniden of Draconiden zijn een meteorenzwerm die uit het sterrenbeeld Draak lijkt te komen. De piek wordt op 8 oktober verwacht. Een voorspelling over het te verwachten aantal vallende sterren is jammer genoeg onmogelijk, omdat dit sterk kan variëren. De radiant ligt in de buurt van de ster Beta Draconis. Het sterrenbeeld Draak is een circumpolair sterrenbeeld, wat betekent dat de radiant zich ‘s avonds op optimaal zichtbare hoogte bevindt.
9/10 Maan bij Venus – Na zonsondergang duiken in het zuidwesten een schitterende Venus en een slechts 3,5 dagen jonge maansikkel op. U hebt nog maximaal 2 uur de tijd voordat Venus weer onder de horizon verdwijnt.
14-15/10 Maan bij Jupiter en Saturnus – Na de burgerlijke schemering om 19 uur verschijnen de planeten Jupiter en Saturnus dominant aan de hemel. Hoewel ze in augustus in oppositie stonden, zijn ze nog steeds een blik waardig. De maan strooit overigens geen roet in het eten tijdens het waarnemen.
21/10 Orioniden – De Orioniden zijn een kleine meteorenzwerm met ongeveer 20 vallende sterren per uur. De radiant ligt in het sterrenbeeld Orion dicht bij de ster Betelgeuze. U kunt de vallende sterren de hele maand lang zien, maar de piek ligt tussen 20 en 21 oktober. Het beste tijdstip om te observeren, ligt tussen 22 uur en 5 uur.
23/10 Mercurius aan de ochtendhemel – In mei kon u Mercurius ‘s avonds spotten, en nu laat de verlegen planeet zich ‘s ochtends eventjes zien. Tussen 23/10 en 31/10 kunt u hem vlak boven de oostelijke horizon terugvinden.
November
Het sterrenbeeld Perseus staat in november in de buurt van het zenit. Daar vindt u de twee helderste sterren Mifak en Algol. Tussen Perseus en Cassiopeia schittert de beroemde dubbele sterrenhoop h en Chi, die in donkere gebieden ook met het blote oog te zien is.
3/11 Maan bij Mercurius – Er zijn twee redenen om vroeg op te staan: deze ochtend ontmoeten de flinterdunne maansikkel en Mercurius elkaar. Het is de laatste kans om Mercurius te zien voordat hij zich weer achter de zonnestralen verschuilt.
5/11 Uranus in oppositie – Met 5,6 mag is Uranus nu zelfs met het blote oog te spotten. Het blijft echter eenvoudiger om hem door een verrekijker of telescoop te observeren. Hij is te zien als een minuscuul groen schijfje waarop geen details te herkennen zijn, maar u zult hem wel als planeet kunnen identificeren.
8/11 Maan bij Venus – De groeiende maansikkel ontmoet vandaag de glanzend heldere Venus.
10/11 Maan bij Saturnus – De maan trekt op ongeveer 4,5 graden onder Saturnus door.
11/11 Maan bij Jupiter – Deze nacht trekt de maan langs Jupiter voorbij en beweegt zich aan bijna een halve graad per uur voort. Met Jupiter als referentiepunt kunt u de beweging goed volgen.
17/11 Leoniden – Van 16/11 op 17/11 bereiken de Leoniden hun piek. Samen met de Perseïden behoren ze tot de bekendste meteorenzwermen. Er zijn jaren geweest waarin deze meteoren als regen uit de hemel bleken te vallen. Dat gebeurt normaal gezien om de 33 jaar, wanneer de Aarde en de Leonidenwolk op elkaar botsen. In normale jaren bereikt de zwerm een piek van maximaal 20 vallende sterren per uur. Dit jaar gaat de smalle maansikkel al snel onder en kunnen we de hele nacht lang ongestoord van de vallende sterren genieten.
Astrohoogtepunten in de zomer van 2021
June 4 2021, Marcus Schenk
Weer een zonsverduistering na zes jaar, de grote planeten in oppositie en de sterrenregen van augustus zonder enig maanlicht.
Wie deze zomer de sterren niet aanschouwt, mist iets. Met de infografiek “Astrohoogtepunten in de zomer van 2021” hebt u een handig overzicht van alle belangrijke hemelfenomenen, zodat u niets uit het oog verliest. Onder de grafiek vindt u enige toelichting bij de fenomenen.
Wij wensen u veel observatieplezier.
Juni
10/6 Gedeeltelijke zonsverduistering
De vorige gedeeltelijke zonsverduistering in Europa konden we op 20 maart 2015 aanschouwen. Toen bedekte de maan de zon voor wel 80 %. Op 10 juni vindt opnieuw een zonsverduistering plaats, die in Groenland en Noord-Canada ringvormig is, maar in Centraal-Europa slechts gedeeltelijk te zien is. Met de bedekkingsgraad van slechts enkele procenten maakt deze zonsverduistering een eerder onspectaculaire indruk. Hoe noordelijker u zich bevindt, des te hoger is de verduisteringsgraad. Zo schuift de maanrand gezien vanuit München slechts voor 6,3 % voor de zon, maar vanuit Hamburg wordt dit al 17,3 %. De verduistering begint voormiddag (afhankelijk van uw precieze locatie) rond 11.35 uur en eindigt rond 13.22 uur. Let op: Kijk enkel naar de zon door een geschikte zonnefilter, die u in onze onlineshop kunt verkrijgen.
Bedekkingsgraad op onze Astroshop-locaties:
Landsberg, Duitsland: 6,56%
Marseille, Frankrijk: 2,7%
Malaga, Spanje: 1,3%
Warschau, Polen: 9,9%
Hasselt/Genk, België: 14,9%
Aveiro, Portugal: 9%
Palermo, Italië: 0%
12/6 Maan bij Venus
Kort na zonsondergang verschijnt in het verre westen de tedere, groeiende maansikkel en de stralende Venus. Links daarboven ontdekt u de planeet Mars. Als u met een verrekijker observeert, brengt een korte diagonale ruk naar linksboven u bij de Bijenkorfcluster M44.
13/6 Maan bij Mars
Vandaag klimt de maan hogerop en houdt de planeet Mars gezelschap, die ze vanop een afstand van 1,8 graden passeert. Beide zijn de moeite om te observeren met uw verrekijker.
27/6 Juni-Boötiden
De meteorenzwerm Juni-Boötiden vindt zijn oorsprong in het sterrenbeeld Ossenhoeder. Het aantal vallende meteoren is gering, maar varieert. Er zijn al jaren geweest waarin geen enkele meteoor werd gespot, maar er zijn ook jaren geweest met 100 vallende meteoren per uur. Net omdat deze meteoren u in spanning houden, loont het zich ze in het oog te houden.
27/6 Maan bij Saturnus
Wie de grote gasreuzen wil ontwaren, moet in juni nog tot middernacht geduld hebben. Saturnus bevindt zich momenteel in het sterrenbeeld Steenbok, de gehoornde berggeit die voor de ochtendschemering omhoog klimt langs de meridiaan naar de top van de hemel. Vandaag passeert de maan Saturnus vanop een afstand van ongeveer 9 graden.
29/6 Maan bij Jupiter
Op haar weg langs de ecliptica trekt de maan deze ochtend vanop ongeveer 5 graden onder Jupiter door. Het is interessant om de grote verschillen in helderheid tussen de maan, Jupiter, Saturnus en de helderste sterren waar te nemen.
Juli
8/7 Maan bij Mercurius
In de volgende dagen is Mercurius zeer diep aan de ochtendhemel zichtbaar. Bij een perfect zicht op de horizon kunnen we hem vanaf 4 uur duidelijk net boven een vlak landschap ontwaren. 2,5 graden daarboven houdt de smalle maansikkel hem gezelschap. Binnen twee dagen is het nieuwe maan.
12/7 Maan bij Venus en Mars
In de avondschemering al zorgen de maan en de beide planeten Venus en Mars voor een aantrekkelijk schouwspel. De duikende Leeuw lijkt wel naar de drie hemellichamen te willen happen. Door uw verrekijker kunt u de hemellichamen tegelijk in uw gezichtsveld bewonderen. Maar u hebt ook de mooie gelegenheid om een foto in de schemering te maken.
18/7 Pluto in oppositie
Pluto is een moeilijk zichtbare dwergplaneet en vormt een uitdaging voor grotere telescopen. Ooit de 9e planeet, maar in 2006 verloor hij die titel. Onze fascinatie voor dit buitenbeentje in ons zonnestelsel blijft echter goed en wel overeind. Indien u graag een blik werpt op Pluto, dan is tijdens zijn oppositie de beste gelegenheid. Het best kunt u een beroep doen op de besturing van uw GoTo-montering en een sterrenkaart erbij nemen om hem van de sterren in de achtergrond te kunnen onderscheiden.
Coördinaten voor de GoTo-besturing (23.59 uur MEZT): RK: 19u49m59s, DEC: -22°38′
19/7 Gouden Hendel
Een gouden hendel op de maan? Die bestaat wel degelijk, maar enkel tijdens een specifieke maanfase. Als een hendel gemaakt van licht verlicht hij de nacht op de maan, vlak naast de terminator. We aanschouwen het Mare Imbrium in de regio van de krater Sinus Iridum en van de Montes Jura. De zon komt hier aan de dag-nachtgrens op. Maar wanneer de krater nog in het duister ligt, hult de zon de cirkelvormig geordende bergtoppen van de Montes Jura in zonnelicht. Een gouden ring in de duisternis. Dit fenomeen is het best te zien tussen 18.00 uur en 21.30 uur MEZT.
20/7 Maan bij Antares
Vanavond is de maan ten oosten van de ster Antares te vinden. Hij is een rode superreus en schittert helder en met een rode gloed aan de nachtelijke hemel. Hij heeft een diameter die wel 700 maal groter is dan die van onze Zon en zou enkele planeten, inclusief onze Aarde, gewoonweg opslokken als hij op de plaats van onze vertrouwde ster zou staan.
21/7 Venus bij Regulus
Na zonsondergang kunt u bij een goed zicht op de horizon Venus aan de voet van het sterrenbeeld Leeuw spotten. Vlakbij vindt u de ster Alpha Leonis, beter bekend als Regulus. Vertaald betekent die naam trouwens “kleine koning” of “prins”. Wie nu aan de kleine Simba en de Leeuwenkoning moet denken, heeft het waarschijnlijk helemaal bij het juiste eind.
24/7 Maan bij Saturnus
Al voor middernacht verschijnt het sterrenbeeld Steenbok boven de horizon. Hij is eenvoudig te herkennen aan zijn schotelachtige vorm. Deze nacht trekt de maan onder Saturnus door vanop een afstand van 4,6 graden. Wanneer u Saturnus door uw verrekijker bekijkt, valt links ervan een 5,8 mag heldere ster op.
25/7 Maan bij Jupiter
Een dag na de ontmoeting met Saturnus vergezelt de maan Jupiter in het sterrenbeeld Waterman. Beide hemellichamen naderen elkaar deze nacht tot op 5,5 graden. Volgende maand staan beide gasreuzen in oppositie ten opzichte van de zon.
28/7 Delta-Aquariden
De Delta-Aquariden zijn een meteorenzwerm die uit het sterrenbeeld Waterman schijnt te komen. Met zijn 25 meteoren per uur is hij echter lang niet zo opvallend als de vallende sterren die in augustus te zien zijn. Aangezien de maanfase tamelijk gevorderd is, kunt u de meteorenzwerm enkel vóór de opkomst van de maan observeren.
Augustus
1/8 Jupiters maan Ganymedes bedekt Europa
Wanneer u na de opkomst van Jupiter een blik door uw telescoop werpt, hebt u zicht op twee van Jupiters manen, Europa en Ganymedes. Want net zoals een dubbelster staan ze vlak bij elkaar. Om 0.00 uur MEZT bedekt Ganymedes de iets kleinere Europa, hoewel slechts gedeeltelijk. Rond 2.00 uur MEZT volgen beide manen weer hun eigen weg.
2/8 Saturnus in oppositie
Vanwege de diep gelegen ecliptica was Saturnus in de afgelopen jaren steeds vlak boven de horizon te zien. In 2019 bereikte hij een hoogte van ongeveer 20 graden. Dit jaar kunnen we hem tijdens zijn oppositie op een hoogte van 24 graden waarnemen. Maar ook in de komende jaren zal Saturnus verder naar boven klauteren. Dat is positief, want hoe hoger zijn positie, des te minder hebben we met turbulentie in de atmosfeer te maken.
Op 2 augustus bereikt hij zijn oppositie en straalt met 0,1 mag helder aan de hemel. Zo vormt hij concurrentie voor de helderste sterren. Hij is te herkennen aan zijn geelachtige kleur en zijn rustige gloed. Zijn ringopening bedraagt 18 graden en we kijken vanuit het noorden op zijn ringenstelsel, waarin de Cassinischeiding duidelijk te herkennen is.
11/8 Maan bij Venus
Het is de moeite om de avondschemering van naderbij te bekijken: Diep in het westen straalt de heldere Venus en de smalle maansikkel vergezelt haar net erboven.
12/8 Perseïden
Verheug u alvast op de mooiste sterrenregen van het jaar. Dit jaar kunnen we de Perseïden in topvorm beleven. Want wanneer we de zwerm observeren, is er nieuwe maan en dus de hele nacht lang een duistere hemel. In de vroege uurtjes van 12 augustus bereikt de meteorenzwerm zijn hoogtepunt. Dan zijn er tot wel 100 vallende sterren per uur te zien, die met een snelheid van ongeveer 216.000 km/u door onze atmosfeer razen.
Het beste tijdstip om te observeren, ligt tussen 22.00 uur en 4.00 uur.
18/8 Mars bij Mercurius
Een extreem nauwe ontmoeting die enkel voor de ogen van ervaren waarnemers is bestemd: in de avondschemering van 18 augustus ontmoeten Mars en Mercurius elkaar slechts ongeveer 3 graden boven de horizon. De zon staat dan net onder de horizon.
20/8 Jupiter in oppositie
Al in de ochtendschemering ziet u Jupiter in het oosten verschijnen, met zijn helderheid van -2,8 mag een object dat niet te missen is. Maar de avondhemel heeft nog meer opvallende objecten te bieden: de maan en Saturnus staan vlak bij elkaar en de stralende Venus pronkt vlak boven de westelijke horizon.
Het is echter Jupiter die in de spotlights staat vannacht, want hij staat in oppositie ten opzichte van de zon en is de hele nacht lang zichtbaar. Hij is op dit moment ongeveer 600 miljoen kilometer van de aarde verwijderd en het licht heeft een goed halfuur nodig om tot bij ons te geraken. Zijn schijnbare diameter bedraagt 49”, zijn culminatie en dus zijn beste zichtbaarheid en hoogste punt bereikt hij om 1.14 uur MEZT.
Infografiek: Astrohoogtepunten in de lente van 2021
February 26 2021, Marcus Schenk
Een bezoekje aan de Plejaden, een zeer heldere miniplaneet en een uitstekend zichtbare Mercurius aan de avondhemel. Verheug je alvast op de astronomische lente, want die heeft heel wat in petto.
In de infografiek “Astrohoogtepunten in de lente van 2021” hebt u een overzicht van de belangrijke astronomische fenomenen die in de komende drie maanden plaatsvinden.
Wij wensen u veel observatieplezier.
Maart
4/3 Mars bij de Plejaden (Gouden Poort van de Ecliptica)
Mars stond vorig jaar in oppositie en verfraaide het schouwspel van de avondlijke sterrenhemel. Hij schittert nog steeds aan de avondhemel, maar verdwijnt samen met de wintersterrenbeelden steeds verder uit beeld. Rond 4 maart staat hij op een afstand van ongeveer 2 graden van de Plejaden en zo komt de god van de oorlog ook langs de Gouden Poort van de Ecliptica. Dat is de naam van het gebied tussen de Hyaden en de Plejaden waardoor de ecliptica loopt.
4/3 Vesta in oppositie
Vesta is een godin van de Romeinse mythologie, maar het is ook de naam van een bekende miniplaneet – met een diameter van 520 kilometer de op één na grootste in de planetoïdengordel. Tijdens een oppositie kunt u haar soms met het blote oog zien. Momenteel is ze met 5,8-6 mag misschien net niet helder genoeg om herkenbaar te zijn met het blote oog. U spot haar echter heel eenvoudig met een verrekijker of telescoop. Dus misschien wilt u wel eens een miniplaneet observeren? Een bijzondere observatieavond. Vesta is bovendien heel gemakkelijk te vinden in het achterste deel van het sterrenbeeld Leeuw. Vanaf de ster Theta Leonis (de achterpoot van de Leeuw) slechts één graad naar het noordoosten – en ziezo.
5/3 Mercurius bij Jupiter
Een lastige ontmoeting: Mercurius en Jupiter komen elkaar tegen, maar het schouwspel is niet gemakkelijk te volgen. Het is net geen 6 uur wanneer beide planeten zichtbaar worden en de Zon nog slechts 8 graden onder de horizon staat. Het tijdvenster is krap en u moet werkelijk een fabelachtig uitzicht op de horizon hebben wanneer beide planeten elkaar naderen tot wel 0,3 graden.
10/3 Maan bij Jupiter en Saturnus
Kort voor zonsopgang voor vroege vogels: deze ochtend maken ineens meerdere objecten het bont boven de zuidoostelijke horizon. U kunt Mercurius, Jupiter en Saturnus herkennen alsof ze samen een diagonale parelketting vormen. De delicate maansikkel omsluit deze ontmoeting van de planeten en zorgt voor een mooi astronomisch fenomeen op deze ochtend.
16/3 Maan bij Uranus
‘s Avonds zien we de groeiende maansikkel tussen de sterrenbeelden Walvis en Vissen. Wie wil, kan van hieruit met de telescoop meteen een uitstapje naar de verre planeet Uranus maken. Die bevindt zich vandaag namelijk nog maar 6 graden boven onze Maan. Uranus is altijd de moeite om te zien. Hij is nu eenmaal geen standaard object, zoals bijvoorbeeld Saturnus of Jupiter. Als verre planeet ziet hij er zelfs door de telescoop uit als slechts een klein schijfje, maar wel één die zich duidelijk van een ster onderscheidt als u goed kijkt. Toch is het zinvol om zijn precieze positie op een sterrenkaart te controleren voordat u begint te observeren.
18/3 Maart bij υ Tauri
Mars trok enkele dagen geleden langs de Plejaden door de Gouden Poort van de Ecliptica. Vandaag maakt hij een ommetje langs υ Tauri in het sterrenbeeld Stier, een ster van de Hyaden. Dit is een pulsatieveranderlijke ster waarvan de helderheid binnen enkele dagen verandert. Wanneer u dit gebied met uw verrekijker afspeurt, valt u een patroon van meerdere sterren op. Dat is een asterisme, een verzameling sterren in een soort van patroon. Het asterisme heet “Davis’ Dog” en stelt een hond met snuit, ogen, oren, poten en staart voor. Sommige vinden echter dat hij eerder op een vos lijkt. Wat denkt u?
April
1/4 Antares bij de Maan
In de nacht van 1/4 op 2/4 nadert de Maan de hoofdster van het Sterrenbeeld Schorpioen: Antares. Hij is een rode superreus en schittert helder en met een rode gloed aan de nachtelijke hemel. Hij heeft een diameter die wel 700 maal groter is dan die van onze Zon en zou enkele planeten, inclusief onze Aarde, gewoonweg opslokken als hij op de plaats van onze vertrouwde ster zou staan.
6/4 Maan bij Saturnus
De ochtendhemel toont ons alvast de voorboden van de zomer: de sterrenbeelden Boogschutter en Steenbok. In het rijk van deze alpengeit ontmoeten vandaag de Maan en Saturnus elkaar vanop een afstand van 5,3 graden.
15/4 De Maan komt langs de Gouden Poort van de Ecliptica
Drie dagen na de nieuwe maan duikt de delicate maansikkel ‘s avonds weer boven de westelijke horizon op. Onze Maan bereikt de Gouden Poort van de Ecliptica, geflankeerd door de beroemde sterrenhopen van de Hyaden en de Plejaden.
17/4 Maan bij Mars
De Maan en Mars naderen elkaar vanavond tot op een afstand van ongeveer 2,5 graden. De rode planeet bevindt zich nog in het sterrenbeeld Stier, maar gaat over naar het Sterrenbeeld Tweelingen op 24 april.
19/4 Maan bij Pollux
De Maan nadert de ster Pollux in het sterrenbeeld Tweelingen tot op 3,3 graden. Wat vanavond echter nog interessanter is, is dat de Maan de ster Kappa Gem bedekt. Met haar onbelichte zijde komt de Maan de ster tegemoet en slokt dan de 3,5 mag heldere ster op voor iets langer dan een uur. De bedekking is enkel in bepaalde, voldoende donkere regio’s te volgen. Gezien vanuit Duitsland begint de bedekking om ongeveer 20:21 uur.
26/4 Venus bij Mercurius
Dit is iets voor specialisten: aan de avondhemel zijn Venus en Mercurius namelijk nog niet te zien. In de schemering echter naderen de twee binnenste planeten elkaar en kruisen ze elkaar vanop een afstand van 1,3 graden. Om 20:45 uur MEZT staat de Zon ongeveer 4 graden onder de horizon en de planeten net erboven. Daarom kunt u met een grote verrekijker wel een glimp opvangen, maar observeren is moeilijk.
Mei
4/5 Maan bij Saturnus
Steenbok hoort bij de zomersterrenbeelden en klimt al boven de horizon aan de ochtendhemel. De planeet Saturnus vertoeft de komende twee jaren nog in dit sterrenbeeld voordat hij overgaat naar Waterman. Op deze ochtend echter krijgt de “Lord of the Rings” bezoek van de Maan.
5/5 Maan bij Jupiter
Gisteren bracht de Maan een bezoekje aan Saturnus en vandaag maakt ze ook een ommetje langs Jupiter. Die hangt namelijk nog dicht in de buurt na de zeer nabije conjunctie tussen Jupiter en Saturnus afgelopen december.
10/5 Mercurius zichtbaar aan de avondhemel
Mercurius is in deze maand ‘s avonds goed zichtbaar – hij is de enige die in dit jaar echt goed te observeren is. Vanaf 10 mei kan iedereen hem aan de westelijke horizon vinden. Tegen 21:30 uur is het al zo donker geworden dat u hem zonder problemen kunt zien schitteren aan de hemel. Venus verdwijnt weldra onder de horizon, maar Mercurius staat nog op een hoogte van ongeveer 8,5 graden. Dat betekent: bij een goed uitzicht op de horizon hebt u één uur de tijd voordat Mercurius onder de horizon verdwijnt. In de loop van de maand klimt de kleine planeet elke dag een beetje verder omhoog aan de hemel. Op 18 mei gaat hij pas om 22:53 uur MEZT onder – daarna gaat hij echter weer elke dag wat vroeger onder.
13/5 Maan bij Mercurius
Een van de mooiste ontmoetingen aan de avondhemel: kort na zonsondergang vergezelt de voor 3,5 % belichte maansikkel Mercurius en houdt zich slechts 2 graden ten zuiden van hem op. Meer naar onderen ontdekt u Venus.
15/5 Maan bij Mars
Helemaal in het westen ontmoet de nog smalle maansikkel vandaag Mars in het sterrenbeeld Tweelingen. Vorig jaar startte NASA overigens een nieuwe robotmissie naar Mars en in februari wisten ze met “Mars 2020” de rover Perseverance succesvol op de planeet te doen landen. Ook was de eerste marshelikopter ooit mee aan boord. Deze drone wordt aangestuurd met rotorbladen en moet door de dunne “lucht” heen vliegen en helpen om Mars vanop een kleine hoogte in kaart te brengen.
17/5 Mercurius grootste oostelijke elongatie
Mercurius bevindt zich vandaag op zijn grootste oostelijke elongatie. Dat betekent dat hij zijn grootste hoekafstand ten opzichte van de Zon bereikt en hij op een eenvoudig te observeren hoogte boven de horizon vertoeft. Nu hebben we meer dan een uur de tijd om hem te bewonderen voordat hij ondergaat. Als u hem met uw telescoop wilt observeren, is nu bovendien het goede moment – wanneer de planeet even uit de dikkere luchtlagen van de atmosfeer sluipt.
17/5 Maan bij de Bijenkorf
Hij wordt vaak gewoonweg M44 of Praesepe genoemd, maar een bijzonder mooie naam voor dit hemellichaam is: de Bijenkorfcluster. Deze open sterrenhoop omvat ongeveer 300 sterren en lijkt zo wel op een schitterende bijenkorf. De Maan nadert de Bijenkorf tot op ongeveer 4 graden. Dat betekent dat u met een verrekijker beide objecten in eenzelfde gezichtsveld kunt bewonderen.
19/5 Maan bij Regulus
Vanavond ontmoet de groeiende Maan Regulus, de hoofdster van het sterrenbeeld Leeuw, ook wel “Kleine Koning” genoemd. Zijn positie staat in de buurt van de ecliptica, wat betekent dat er steeds bedekkingen tussen de Maan en Regulus kunnen voorkomen.
28/5 Mercurius bij Venus
Mercurius kende in deze maand zijn beste zichtbaarheid ‘s avonds en stond hoog boven de horizon. Inmiddels heeft hij wat aan hoogte ingeboet en begeeft hij zich in de richting van Venus, die wat lager staat. Ze kruisen elkaar en komen op 28 mei tot op 0,5 graden in elkaars buurt.
31/5 Maan bij Saturnus
In de tweede helft van de nacht kunt u de Maan en Saturnus in het sterrenbeeld Steenbok in zuidelijke richting observeren. Tot het aanbreken van de dag klimt het sterrenbeeld steeds hoger en nadert de meridiaan, m.a.w. het hoogste punt aan de hemel.
Astrohoogtepunten in de winter van 2020/21
December 2 2020, Marcus Schenk
Jupiter en Saturnus, maar ook Mars en Uranus zijn extreem dicht bij elkaar aan te treffen in hetzelfde gezichtsveld, en de Geminiden zijn te zien bij de Nieuwe Maan. Natuurlijk zijn er weer genoeg redenen om vol bewondering naar de sterrenhemel te turen.
Op de hemelkaart “Astrohoogtepunten in de winter van 2020/21” hebt u een overzicht van belangrijke fenomenen aan de hemel in de volgende drie maanden. Wij wensen u veel observatieplezier.
December:
13/12 Geminiden
Als de hemel ’s avonds helder is, dan tuurt u best naar het zuiden. De zwerm vallende sterren genaamd “Geminiden” lijken namelijk vanuit het sterrenbeeld Tweelingen neer te regenen. Preciezer gezegd: vanuit een punt twee graden boven de ster Pollux. Tussen 20u00 UT (21u00 MET) en 5u00 UT (6u00 MET) is de beste periode om te observeren. De Geminiden behoren met 120 meteoren per uur tot een van de meteorenzwermen met de hoogste valratio’s. Dit jaar valt de jaarlijkse afspraak op een gunstig moment, want we zitten met een Nieuwe Maan en observeren de hele nacht lang ongestoord.
13/12 Maan bij Venus
Bent u een vroege vogel en houdt u ervan om in de vroege uurtjes de sterren te bewonderen? Dat loont zich op deze ochtend. Vanaf ongeveer 5u30 UT (6u30 MET) ontwaart u de schitterende Venus aan de hemel met onder haar de flinterdunne Maansikkel – want de volgende dag al is het Nieuwe Maan. Dit weekend is ideaal voor deepsky-observaties.
17/12 Maan bij Saturnus en Jupiter
Dit knappe fenomeen danken we enkel en alleen aan het feit dat het nu vroeg donker wordt, want in de schemering zien we een conjunctie van Jupiter, Saturnus en de jonge, wassende Maansikkel. Beide gasreuzen hebben ons doorheen de afgelopen zomer begeleid en waren elke avond de helderste objecten aan de hemel wanneer we in zuidelijke richting tuurden. Nu verdwijnen ze al vroeg van het toneel om het podium aan de winterhemel over te laten.
21/12 Ursiden
De Ursiden zijn een zwerm vallende sterren die u de hele nacht lang kunt observeren, want hij vindt zijn oorsprong in het sterrenbeeld Kleine Beer – vandaar is ook de naam van de meteoren afkomstig. Deze lichtbakens suizen aanzienlijk langzamer langs de hemel dan de Perseïden – met een snelheid van ongeveer 35 kilometer per seconde.
21/12 Begin van de winter
21/12 Jupiter bij Saturnus (Opm.: extreem dicht bij elkaar)
Observeert u vandaag ook de ster van Betlehem? Het is het hoogtepunt van deze maand dat u in geen geval mag missen. Op 21 december, precies op de winterzonnewende, schotelen Jupiter en Saturnus ons een buitengewoon schouwspel voor. Bij deze conjunctie staan ze namelijk op een afstand van slechts 5 boogminuten van elkaar. Een waarachtig zeldzame aanblik.
Laat ons nu teruggaan in de tijd: ook in het jaar 7 v.Chr. ontmoetten Jupiter en Saturnus elkaar. In dat jaar geschiedden in totaal drie periodieke conjuncties tussen beide planeten in het sterrenbeeld Vissen. Wetenschappers kunnen dat vandaag de dag nog steeds nagaan. Gelet op de opvallendheid ervan, gaat men ervan uit dat dit de ster van Betlehem voorstelde. Een mooie associatie zo kort voor Kerstmis, vindt u niet?
Wat zou u ervan vinden om ze allebei in één beeldveld door uw telescoop waar te nemen? U moet dan wel op tijd uw observatiepost bezetten. Best om 16u00 UT (17u00 MET), wanneer de gasreuzen nog voldoende hoog aan de hemel staan, want ten laatste anderhalf uur later verdwijnen ze in de nevel boven de horizon.
21/12 Maan bedekt 4,3 mag heldere ster
Om 20u04 UT (21u04 MET) bedekt de Maan de 4,3 mag heldere ster 30 PSC die deel uitmaakt van het sterrenbeeld Vissen. Het is een zeer mooi tafereel: de Maan nadert de ster langs haar onbelichte zijde, en plots verdwijnt ze, alsof iemand haar licht heeft uitgedaan. Om 21u15 UT (22u15 MET) komt ze van achter de tegenoverliggende zijde van de Maan weer tevoorschijn.
23/12 Maan bij Mars
In oktober stond Mars in een gunstige oppositie en was uitstekend zichtbaar. Nu vertoeft hij in het sterrenbeeld Vissen, waar hij tijdens de eerste helft van de nacht waar te nemen is. Deze avond houdt de Maan hem gezelschap.
24/12
Vrolijk Kerstfeest!
27/12 Maan bij Aldebaran en Plejaden
De Plejaden springen zelfs in het oog van mensen die zich niet met de nachtelijke hemel bezighouden en worden vaak met de Kleine Beer verward. Astroliefhebbers weten echter dat het de bekendste open sterrenhoop is, die al millennia door mensen wordt geobserveerd en die voor vele culturen een bijzondere betekenis heeft gehad. Deze nacht vergezelt de Maan de Plejaden en de hoofdster van het sterrenbeeld Stier, Aldebaran.
Januari:
02/01 Quadrantiden
De Quadrantiden zijn een meteorenzwerm afkomstig uit het sterrenbeeld Ossenhoeder. Het nieuwe jaar wordt ingezet met een astronomisch schouwspel met wel 120 meteoren per uur. De radiant, waarvan de vallende sterren vandaan lijken te komen, laat zich echter pas na middernacht zien. Jammer genoeg gooit de felle maanfase dit jaar roet in het eten, want slechts drie dagen geleden was het Volle Maan.
03/01 Maan bij Regulus
Vandaag kunt u de Maan en Regulus op een afstand van 4 graden van elkaar waarnemen.
De naam Regulus betekent in het Latijns “kleine koning”. Omdat hier de ecliptica loopt, komt hij regelmatig de Maan tegen.
07/01 Maan bij Spica
Spica is een massieve blauwe reus, tegelijkertijd een veranderlijke ster en een dubbelster. Met haar afstand van 262 lichtjaar, haar lichtsterkte van 13.000x die van de Zon en haar straal van 7,5x die van de Zon bezet ze de zestiende plaats in de toplijst van de helderste sterren aan de hemel. Op de positie van Spica houdt het sterrenbeeld Maagd in haar linkerhand een korenaar. Vandaar komt ook de Latijnse naam van de ster. Op 7 januari is de Maan in haar buurt te vinden.
11/01 Maan bij Venus
Op de ochtend van 11 januari duurt de schemering niet meer lang, wanneer Venus om 6u00 UT (7u00 MET) tevoorschijn komt en de flinterdunne Maansikkel boven haar gezelschap houdt. De Zon bevindt zich op dit tijdstip nog maar 9 graden onder de horizon.
20/01 Mars bij Uranus
De planeet Uranus is theoretisch met het blote oog te zien, maar in de praktijk is de 2,9 miljard kilometer verafgelegen planeet niet zo eenvoudig op te sporen. Het probleem is dat hij zodanig klein is dat je zeer goed moet kijken om hem van een ster te kunnen onderscheiden. Dat is lastig met een verrekijker, maar gemakkelijker met een telescoop: u zult namelijk een “ster” ontwaren met een diameter die iets groter is dan die van de sterren eromheen. Deze avond is Uranus gemakkelijker te vinden, want hij nadert Mars tot op 1,5 graden afstand.
Indien u een oculair met een lange brandpuntsafstand gebruikt, kunt u ze allebei in uw gezichtsveld bewonderen.
21/01 Maan bij Mars
Vandaag trekt de Maan op een afstand van 5,5 graden langs Mars voorbij.
24/01 Mercurius grootste oostelijke elongatie
Mercurius cirkelt zo snel en zo dicht om de Zon dat wij hem niet zomaar op elk tijdstip kunnen waarnemen. Nu staat Mercurius echter weer op een grotere hoekafstand van 18 graden van de Zon. Dat is niet gigantisch veel, maar toch kunnen we hem tijdens zijn dichotomie waarnemen. Mercurius is kort na zonsondergang aan de avondhemel te zien. Wacht hoe dan ook tot de Zon is ondergegaan. Dan spot u Mercurius vlak boven de westelijke horizon.
27/01 Mercurius beste zichtbaarheid
Vandaag bereikt Mercurius zijn hoogste positie aan de avondhemel en zo zijn beste zichtbaarheid ’s avonds. ’s Ochtends voert zijn baan hem weer dichter naar de horizon toe.
Februari:
03/02 Maan bij Spica
Ook deze ochtend trekt de Maan weer langs de ster Spica in het sterrenbeeld Maagd voorbij. Hoe komt het dat ze elkaar zo vaak treffen? De ecliptica ligt boven Spica, waardoor de Maan regelmatig op bezoek komt.
06/02 Maan bij Antares
Deze ochtend komt de 23 dagen oude en afnemende Maan Antares tegen, de hoofdster in het sterrenbeeld Schorpioen.
19/02 Maan bij Mars, Plejaden und Hyaden
Een mooi uitzicht aan de avondhemel: vandaag bezoekt de Maan het sterrenbeeld Stier en vertoeft tussen de Hyaden en Plejaden. Beide zijn oeroude open sterrenhopen, die mensen al sinds de oertijd observeren. Ook Mars is van de partij. Deze samenkomst is toch zeker een foto waard?
23/02 Maan bij Pollux
De wassende Maan zwierf in de afgelopen dagen van het sterrenbeeld Stier naar Tweelingen. Deze avond treft ze Pollux, een rode reuzenster op een afstand van 34 lichtjaar.
26/02 Maan bij Regulus
Slechts enkele uren voor de Volle Maan houdt onze natuurlijke satelliet Regulus gezelschap, de hoofdster van het sterrenbeeld Leeuw. Na de schemering zien we een interessant tafereel aan de sterrenhemel: in het westen gaan de herfststerrenbeelden onder, de wintersterrenbeelden bereiken in het zuiden hun hoogste positie en in het oosten klimt de lente boven de horizon.
Astronomische hoogtepunten in het najaar van 2020
August 28 2020, Marcus Schenk
Mars in oppositie, de Leoniden in afwezigheid van de Maan en een interessant schouwspel van sterren aan de avondhemel. Er zijn weer genoeg redenen om naar de sterren te kijken.
Laat in de komende drie maanden niets aan uw oog ontsnappen: in de infografiek “Astronomische hoogtepunten in het najaar van 2020” vindt u veel belangrijke gebeurtenissen aan de hemel in één oogopslag. In de bijhorende tekst vindt u meer wetenswaardige details.
Wij wensen u spannende uren observatieplezier.
September:
06/09 Maan bij Mars
Op de 5e ’s avonds staan de Maan en Mars dicht bij elkaar: vanaf 21.30 uur MEZT verschijnen ze beide boven de oostelijke Horizon. In de loop van de nacht komen ze echter steeds dichter bij elkaar te staan, tot ze in de vroege uurtjes van 06/09 op minder dan een graad afstand van elkaar staan.
11/09 Neptunus in oppositie
Neptunus is de uiterste planeet van het zonnestelsel: veel astronomieliefhebbers hebben hem tot nu toe slechts zelden gezien. Op dit moment echter bereikt hij zijn oppositie en staat de hele nacht op een gunstige positie aan de hemel. In de avonduren vinden we hem boven de oostelijke horizon tussen Waterman en Vissen. Met zijn 7,8 mag kunt u hem met elke verrekijker opsporen, maar enkel met een telescoop herkennen we de planeetschijf van de 4,3 miljard kilometer verwijderde Neptunus.
14/09 Maan bij Venus en M44
Bent u een vroege vogel? Top, want dan kunt u genieten van een ontmoeting tussen de Maan, Venus en de open sterrenhoop M44. Bij donkere hemel kunt u dit schouwspel zelfs met het blote oog herkennen. De drie hemellichamen staan bijna op één lijn, met M44 in het midden. Bijzonder fijn is dat de helderheid van de Maan afneemt en ze slechts voor 14% belicht is.
25/09 Maan bij Jupiter en Saturnus
De hele zomer lang konden we Saturnus en Jupiter aan de avondhemel in Boogschutter waarnemen. Het was een absoluut hoogtepunt bij elke astronomische waarneming. Kort na het begin van de herfst, op 25/09, kunt u hen mooi samen met de Maan bewonderen.
Oktober:
03/10 Maan bij Mars
Deze maand merkt ook de Maan dat Mars wel de ster van de maand moet zijn, want ze komt hem in oktober meteen twee maal tegen. Deze nacht staan ze op een afstand van 4 graden van elkaar.
03/10 Venus bij Regulus
Nog vóór de ochtendschemering zien we in het oosten het lentesterrenbeeld Leeuw verschijnen. Opvallend is dat Venus en de helderste ster Regulus bij elkaar staan – hij staat trouwens op plaats 22 van de helderste sterren aan de nachtelijke hemel. Het is leuk om de grote verschillen in helderheid van beide hemellichamen eens bewust waar te nemen.
08/10 Draconiden
De Draconiden (of Giacobiniden) zijn een meteorenzwerm die uit het sterrenbeeld Draak afkomstig lijkt te zijn. Op 8 oktober wordt het hoogtepunt van de vallende sterren verwacht. Een voorspelling over het aantal vallende sterren waarop u zich kunt verheugen, is helaas echter onmogelijk, aangezien dit sterk kan variëren.
De radiant ligt in de buurt van de ster Draconis. Draak is een circumpolair sterrenbeeld, waardoor de radiant zich ’s avonds op een optimaal zichtbare hoogte bevindt.
14/10 Mars in oppositie
Mars vervolledigt zijn tocht rond de Zon in 686 dagen. Ongeveer om de twee jaar staat hij in oppositie. De laatste keer, in 2018, stond hij heuglijk dicht bij de Aarde en verscheen reuzegroot, maar slechts laag boven de horizon. Dit jaar is de diameter van de planeetschijf slechts twee boogseconden kleiner, maar staat hij duidelijk hoger aan de hemel. Dat betekent: een van de beste kansen om hem waar te nemen in de komende jaren.
21/10 Orioniden
De Orioniden zijn een kleine meteorenzwerm met ongeveer 20 vallende sterren per uur. De radiant ligt in het sterrenbeeld Orion in de buurt van de ster Betelgeuze. Hoewel u de vallende sterren de hele maand lang kunt observeren, ligt het hoogtepunt tussen 20 en 21 oktober. De beste tijd om te observeren is tussen 22 uur en 5 uur.
21/10 Maan verduistert Gamma Sgr
Elke astronomieliefhebber vindt het fascinerend wanneer de Maan een ster verduistert, vooral wanneer het proces aan de nog onbelichte kant van de Maan aanvangt. 21 oktober ’s avonds is een ideale gelegenheid daarvoor. Om 20.35 uur wordt de 2,8 mag heldere ster Gamma Sgr in het sterrenbeeld Boogschutter verduisterd. Bij dergelijk heldere sterren is het effect daarvan verbluffend: ze verdwijnt achter de Maan alsof iemand haar licht heeft gedoofd en verschijnt pas om 21.42 uur weer aan de andere kant. Op dat moment kan de Maan op vele plaatsen echter al zijn ondergegaan.
22/10 Maan bij Jupiter en Saturnus
Nauwelijks een maand na de vorige ontmoeting zoekt de Maan opnieuw het gezelschap van de planeten Jupiter en Saturnus op. Beste tijd om te observeren: tijdens de avondschemering.
29/10 Maan bij Mars
Vanavond ontmoeten de Maan en Mars elkaar en staan op een afstand van 3 graden van elkaar.
31/10 Uranus in oppositie
Uranus is een van de meest verafgelegen gasreuzen. Door de telescoop ziet u hem slechts als klein, groen schijfje waarop geen details te herkennen zijn. Maar toch kunt u de planeet identificeren. Zoek Uranus aan de hand van een kaart of beter nog: met het GoTo-systeem van uw telescoop. Dan kunt u de planeet bij een vergroting van 150-200x herkennen.
November:
10/11 Mercurius in grootste westelijke elongatie
Mercurius bevindt zich in zijn grootste hoek ten opzichte van de Zon, van 19 graden. Op deze ochtend van het jaar is hij ’s ochtends het best zichtbaar. Op 10 november kunnen we Mercurius rond 5.30 uur boven de oostelijke horizon zien verschijnen. Zodra hij aan de mistlagen ontsnapt, schittert hij helder onder Venus.
11/11 Maan verduistert v-Virgo
Op 11 november komt u best vroeg uit bed, want ’s ochtends vanaf 6.40 uur vindt een zeldzame en zeer goed zichtbare sterverduistering plaats. De Maan verduistert de 4 mag heldere ster v-Virgo.
12/11 Jupiter bij Pluto
Jupiter en Pluto komen elkaar tegen en benaderen elkaar op 12 november tot op 40 boogseconden. Normaal gezien is het moeilijk om de vroegere planeet, nu een dwergplaneet, zomaar op te sporen. Hij is namelijk lichtzwak en niet te onderscheiden van een ster. Dit keer echter dient Jupiter als goed oriëntatiepunt om Pluto ook zonder GoTo-montering op te sporen.
13/11 Maan bij Mercurius en Venus
In de ochtendschemering ziet u een constellatie die bij elke astronomieliefhebber een fonkeling in de ogen teweegbrengt: in oostelijke richting, in het sterrenbeeld Maagd, schitteren Venus, Mercurius en de zeer broze Maansikkel. De perfecte gelegenheid voor een mooi sfeerbeeld van de nachtelijke hemel.
16/11 Leoniden
Van de 16e op de 17e bereiken de Leoniden hun hoogtepunt. Samen met de Perseïden behoren ze tot de beroemdste meteorenzwermen. In het verleden waren er jaren waarin deze meteoren als regendruppels uit de hemel vielen. Dat gebeurt doorgaans om de 33 jaar, wanneer de Aarde en de zwerm van de Leoniden elkaar kruisen. In normale jaren haalt de zwerm maximaal 20 vallende sterren per uur. Dit jaar gaat de smalle Maansikkel al vroeg onder en kunnen we de hele nacht ongehinderd van de vallende sterren genieten.
19/11 Maan bij Jupiter en Saturnus
Het sterrenbeeld Boogschutter verdwijnt nu definitief aan de vroege avondhemel. Niettemin kunnen we vandaag de vijf dagen oude Maan en de planeten Jupiter en Saturnus samen vlak boven de horizon bewonderen.
25/11 Maan bij Mars
De Maan en Mars ontmoeten elkaar vandaag vanop een afstand van ongeveer 6 graden.
Astrohighlights in de zomer van 2020
May 27 2020, Marcus Schenk
Heldere kometen, fantastische vallende sterren in augustus en meerdere planeten in oppositie: de hemel in de zomer van 2020 bulkt van de astronomische delicatessen.
In juni al kunt u twee interessante kometen bewonderen: C/2020 F8 SWAN en C/2017 T2 PanSTARRS. De eerste verschijnt afwisselend aan de zuidelijke en noordelijke sterrenhemel en de tweede schittert hoog aan de hemel als circumpolair object. T2 PanSTARRS loont zich als u een telescoop gebruikt – en u kunt hem zelfs in een uitstekende positie vlak naast een welbekende ster ontdekken. Meer daarover in de onderstaande tekst.
Wij wensen u uren observatieplezier vol spanning.
Juni
1 juni: komeet SWAN
Het voorjaar van 2020 kende talrijke kometen. Een van de aantrekkelijkste exemplaren met een hoge helderheid is de komeet C/2020 F8 SWAN. In het voorjaar vertoefde hij aan de zuidelijke hemel, hij klom pas eind mei over de horizon en nu is hij ook aan de noordelijke hemel te zien.
4 juni: Mercurius grootste oostelijke elongatie
Mercurius bereikt zijn grootste oostelijke elongatie, die in deze constellatie 23 graden bedraagt. Aan de avondhemel kunt u hem vlak boven de noordwestelijke horizon zien. Wanneer u hem door een telescoop observeert, ziet u de planeet die bijna voor de helft belicht is.
5 juni: maansverduistering in de bijschaduw
Vanavond wordt de Maan voor ongeveer 50% in de bijschaduw van de Aarde ondergedompeld. Zo vindt er een verduistering in de bijschaduw plaats, die weliswaar astronomisch interessant is, maar visueel gezien niet zo spectaculair, aangezien de Maan slechts minimaal verduisterd wordt.
Het begin, rond 19.45 uur MEZT (17.45 uur UT), kunnen we nog niet volgen, omdat de Maan zich nog onder de horizon bevindt. Om 21.24 uur MEZT, op het moment van de maximale verduistering, ontdekken we haar vlak boven de zuidoostelijke horizon. Vanaf nu kunnen we het verdere verloop mee volgen tot de Maan om 23.04 uur MEZT weer uit de bijschaduw tevoorschijn komt.
5 juni: komeet PanSTARRS
Nog een interessante komeet die in ieder geval een mooie foto waard is: C/2017 T2 PanSTARRS. Hij werd op 1.10.2017 ontdekt en trekt sindsdien in een parabolische baan rond de Zon.
Momenteel heeft hij een helderheid van 8 mag en kunt u hem ook door kleine telescopen en grote verrekijkers waarnemen. Op 5 juni bevindt hij zich op een afstand van 1 graad van de heldere ster Dubhe van de Grote Beer. U vindt hem dus zeer eenvoudig met elke telescoop en een groothoekoculair of met een grote verrekijker.
9 juni: Maan bij Jupiter en Saturnus
Een zeldzaam, maar mooi schouwspel: aan het begin van de tweede helft van de nacht verschijnen de Maan, Jupiter en Saturnus samen boven de zuidoostelijke horizon. Beide planeten bevinden zich op een afstand van slechts 3 en 4 graden van onze natuurlijke satelliet en samen vormen ze een mooi trio. Rechts daarvan vinden we het sterrenbeeld Boogschutter met zijn zomerse deepsky-objecten en links zien we Steenbok.
13 juni: Maan bij Mars
Vanaf ongeveer 3.00 uur MEZT zijn we getuigen van een ontmoeting tussen Mars en de Maan op een hoogte van slechts 10 graden boven de horizon. Een mooi schouwspel: maar wie is de geheimzinnige bezoeker? Bijna onzichtbaar voegt de planeet Neptunus zich erbij, die we met de verrekijker net geen 1,5 graden boven Mars ontdekken.
19 juni: Maan verduistert Venus
Dit gebeurt zeer zelden: de Maan schuift vandaag voor Venus en verduistert haar. Dit tafereel vindt echter overdag plaats. Betekent dat misschien dat u het niet kunt zien? Toch wel, maar deze vertoning is eerder iets voor gevorderde hobby-astronomen. Om 9.55 uur MEZT (7.55 uur UT) schuift de Maan met zijn dunne sikkel voor Venus. Let op: de Zon bevindt zich ongeveer 20 graden ten oosten hiervan! Kijk nooit met het blote oog of met een optisch instrument naar de Zon.
27 juni: Juni-Boötiden
De meteorenzwerm van de Juni-Boötiden vindt zijn oorsprong in het sterrenbeeld Ossenhoeder. Het aantal vallende meteorieten is laag, maar variabel. We kenden al jaren waarin geen enkele meteoor werd gespot, maar andere jaren pronkten met wel 100 vallende meteorieten per uur. Omdat deze meteoren het spannend houden, loont het om wat beter te kijken.
Juli
5 juli: Maan bij Jupiter en Saturnus
Na het einde van de schemering verschijnen in het zuidoosten beide grote planeten Jupiter en Saturnus, die met een helderheid van -2,7 en 0,1 mag in de spotlights staan. Deze nacht voegt de sterk belichte Maan zich bij dit gezelschap, want gisteren was het nog volle maan.
8 juli: Venus maximale helderheid
Venus vertoeft momenteel in het sterrenbeeld Stier en in de Hyaden-sterrenhoop. Ze is voor slechts 30% belicht, maar straalt met een helderheid van -4,4 mag, de hoogste helderheid tot nu toe in dit jaar.
12 juli: Maan bij Mars
Vandaag ontmoeten Mars en de Maan elkaar op een afstand van ongeveer 2,5 graden.
Beiden bevinden zich in het sterrenbeeld Walvis aan de grens met Vissen en verschijnen na middernacht. In de schemeringsfase bevinden ze zich 30 graden boven de horizon. Hun meridiaan bereiken ze niet, omdat de Zon dan al lang opgekomen is.
12 juli: Venus bij Aldebaran
Het is een bijzonder schouwspel wanneer een heldere planeet langs een heldere ster voorbijtrekt. Zulke taferelen zijn zeer opvallend en mooi om waar te nemen. Op 12 juli trekt Venus op een afstand van slechts 0,5 graden langs de heldere ster Aldebaran in het sterrenbeeld Stier. Dit zou de dichtste ontmoeting zijn tussen een planeet en Aldebaran in deze eeuw.
14 juli: Jupiter in oppositie
Al tijdens de schemering komt Jupiter in het zuidoosten op en is als zeer helder hemellichaam te herkennen. Vandaag staat hij in oppositie ten opzichte van de Zon en kunt u hem de hele nacht lang bewonderen. Hij is nu 619 miljoen kilometer van de Aarde verwijderd en het licht heeft iets meer dan een halfuur nodig om ons te bereiken. Zijn schijnbare diameter bedraagt 47 boogseconden, zijn meridiaandoorgang vindt plaats om 1.25 uur MEZT (23.25 uur UT), wanneer hij het best zichtbaar is.
16 juli: Pluto in oppositie
De voormalige planeet, nu een dwergplaneet, staat in oppositie en schittert met een helderheid van 14,2 mag. Het is een uitdaging om hem met de telescoop op te sporen, wat overigens enkel lukt met een nauwkeurige kaart aan uw zijde. Pluto bevindt zich tijdens deze dagen tussen Saturnus en Jupiter, waarvan hij slechts 2 graden westelijk (links dus, stemt overeen met de middelste Telrad-cirkel) te vinden is.
17 juli: Maan bij Venus
Een aantrekkelijk uitzicht op de ochtendhemel: vandaag ontmoeten Venus en de zeer smalle, bijna 26 dagen oude Maansikkel elkaar in het sterrenbeeld Stier, in de buurt van de ster Aldebaran.
21 juli: Saturnus in oppositie
Juli is de maand van de opposities. Vandaag op het programma: Saturnus. Met 0,1 mag licht hij aanzienlijk zwakker op dan zijn prominente collega Jupiter. Maar Saturnus kan dan weer met zijn prachtige ring overtuigen, die wijd open staat en waarvan we in bovenaanzicht kunnen genieten.
22 juli: Mercurius grootste westelijke elongatie
In juni bevond Mercurius zich nog op zijn grootste oostelijke elongatie, en nu alweer op zijn grootste westelijke elongatie. Dat betekent dat hij nu aan de ochtendhemel pronkt, want hij gaat voor de Zon op. Vanaf 4.30 uur MEZT (2.30 uur UT) zou u hem ongeveer 3 graden boven de horizon moeten kunnen ontdekken. De Zon bevindt zich op dat moment 8 graden onder de horizon.
28 juli: Delta-Aquariden
Het laatste tafereel in deze maand: de Delta-Aquariden. Dat zijn vallende sterren die uit de regio rond het sterrenbeeld Waterman lijken te komen, met een maximaal aantal van 25 per uur. U kunt best tot na middernacht wachten om ze te observeren, wanneer de Maan al is ondergegaan.
Augustus
1 augustus: Maan bij Jupiter
Vandaag ontmoet de 12 dagen oude en bijna volle Maan Jupiter.
9 augustus: Maan bij Mars
Deze ochtend komt de Maan de planeet Mars tegemoet tot op een afstand van 2,75 graden. Terwijl Mars al in het sterrenbeeld Vissen staat, overschrijdt de Maan morgen pas de grens van Walvis naar Vissen.
12 augustus: Perseïden
Het absolute hoogtepunt elk jaar in augustus: de stortvloed aan vallende sterren van de Perseïden. In deze nacht kunnen we tot wel 100 meteoren per uur waarnemen, maar enkel zolang de Maan geen roet in het eten gooit. Dit jaar kunnen we enkel tijdens de eerste helft van de nacht ongestoord observeren zonder haar. Rond 0.30 uur MEZT (22.30 UT) komt ze op boven de horizon, licht ze alles op en worden de zwakke Perseïden door het maanlicht opgeslokt.
13 augustus: Venus grootste westelijke elongatie
Venus verkleedt zich vandaag als ster aan de ochtendhemel en bevindt zich vandaag op haar grootste westelijke elongatie met een afstand van 45 graden tot de Zon. Wanneer u Venus door uw telescoop observeert, is ze voor de helft belicht.
13 augustus: Maan bij Hyaden
De Maan staat in het sterrenbeeld Stier in de buurt van de Hyaden-sterrenhoop.
15 augustus: Maan bij Venus
Wie in de vroege uurtjes naar de hemel kijkt, kan Venus in de buurt van de smalle Maansikkel ontdekken. Beiden staan in het sterrenbeeld Tweelingen.
28 augustus: Maan bij Jupiter en Saturnus
Deze avond ontmoeten de Maan, Jupiter en Saturnus elkaar in het sterrenbeeld Boogschutter. Het trio is links naast het bekende asterisme van de Theepot te zien. Indien u ook vandaag niet aan deepsky-observatie kunt doen: wat denkt u van een rondgang langs de kraters van de Maan met als kers op de taart het uitzicht op de twee heersers van ons planetenstelsel?
C/2019 Y4 ATLAS: Een heldere komeet voor het blote oog?
March 27 2020, Marcus Schenk
Een gapende leegte. Geen bezoek.
Jarenlang was er in de uitgestrektheid van het zonnestelsel niet veel te beleven en alleen de planeten beschreven zoals altijd hun banen rond de zon.
Maar de tijd van wachten is nu voorbij.
We hebben weer bezoek van een heldere komeet, die in de maanden april en mei een echte highlight zou kunnen worden. Misschien zelfs voor het blote oog.
Deze draagt de mooie naam: C/2019 Y4 ATLAS. Nu al kun je hem met de telescoop goed zien. In tijden van corona, waarin we thuis moeten blijven en geen sociale contacten mogen onderhouden, is dit een welkome afwisseling. Houd uw telescoop bij de hand, want het zou weleens spannend kunnen worden.
De komeet C/2019 Y4 ATLAS met zijn groene coma in de buurt van de galaxieën M81 en M82 op 19 en 20 maart 2020. Gemaakt met een Canon 600Da – Canon EF 200mm f2,8 L – @f3,5 (step-down ring als frontkap), 76 x 2 min -> 2 h 32 min – ISO 800, Vixen GP-DX – MGEN II. Be- en verwerking in DeepSkyStacker en Photoshop, fotoauteur: Johannes Hildebrandt
De Grote Komeet van 2020?
Op Hawaï staat het Asteroid Terrestrial impact Last Alert System, oftewel ATLAS. Het onderzoekt de hemel op objecten die zich dicht bij de aardbol bevinden en die gevaarlijk voor de aarde zouden kunnen worden, en het moet een mogelijke inslag voorspellen. Op 28 december 2019 ontdekte het door een robot ondersteunde systeem echter deze komeet op zijn weg door ons zonnestelsel. De astronomen stelden vast dat hij een soortgelijke baan volgde als de Grote Komeet van 1844, die toen een helderheid van -1 mag bereikte. Men vermoedde zelfs dat Y4 ATLAS ook nog een brokstuk van de toenmalige komeet zou kunnen zijn en net zo helder zou kunnen worden. Dat alleen al maakt het spannend de baan van deze komeet te volgen.
Maar kunnen we van C/2019 Y4 ATLAS iets soortgelijks verwachten?
Sterke toename van de helderheid tot mei
Zeker is dat de komeet snel helderder wordt. Toen deze in december werd ontdekt, was hij met 19 mag nog onbereikbaar. Maar intussen nam de helderheid toe tot ongeveer magnitude 8. In totaal is dat dus een 25.000-voudige toename. Maar het wordt pas echt interessant vanaf nu tot eind mei, want hij wordt voortdurend helderder. Nu al overtreft hij zelfs de oorspronkelijke verwachtingen.
Hij dringt net vanaf de buitenste planeten onze regionen binnen. Op 24 mei suist hij op een afstand van 117 miljoen kilometer langs de aarde en bereikt op 31 mei het punt in zijn baan dat het dichtst bij de zon ligt – en dat zelfs nog binnen de baan van Mercurius. In deze periode kan hij, volgens de voorspellingen, een helderheid van 2 mag bereiken. Daarmee zou hij met elke verrekijker en zelfs met het blote oog zichtbaar zijn.
Net zo goed: Voor ons, bewoners van het noordelijk halfrond, bevindt de komeet zich op een bijna geniale positie.
We hebben hem al waargenomen
De afgelopen dagen konden sommigen van ons team de komeet al waarnemen. Vorig weekend heb ik ook benut om een waarneming te doen. Met behulp van mijn 12″ Taurus Dobson-telescoop kon ik hem direct identificeren. Het diffuse vlekje tekende zich duidelijk tussen de omgevende sterren af. De coma was gelijkmatig rond zichtbaar met een helderder gedeelte in de kern. Aan de rand van een kleine stad gebruikte ik na het waarnemen aan de hemel met mijn SWA 32 mm oculair een Nagler 11 mm met een ongeveer 140-voudige vergroting. De komeet kreeg nog meer contrast en onderscheidde zich nog beter van de hemelachtergrond. Een fantastische belevenis. Maar ook met de grote verrekijker 20+40×100 Nightstar was de komeet al herkenbaar.
Tekening van komeet C/2019 Y4 ATLAS op 22 maart 2020, die de visuele indruk met een 12″ Dobson-telescoop weergeeft, Marcus Schenk.
Waar vindt u komeet C/2019 Y4 ATLAS?
Niet onderaan de horizon, maar hoog hierboven en circumpolair. Dat is een ideale plek voor een waarnemer. Onze zwerver reist momenteel door de Grote Beer, die gelukkig nu in de lengte hoog aan de hemel staat. Daarom is het nu een gunstige gelegenheid hem met uw telescoop te bekijken. En wanneer u van plan bent eerst een telescoop aan te schaffen? Dan moet u nu handelen.
In de maanden april en mei beweegt hij zich door het sterrenbeeld giraf en stevent af op Perseus. Hij wordt duidelijk helderder, maar verliest mettertijd ook aan hoogte. Dan zijn een wat donkerder plek en weinig wolken aan de horizon nog belangrijker. In tijden van corona en een strenge uitgaansbeperking was ik blij dat ik de komeet vanuit mijn tuin kon waarnemen terwijl hij nog heel hoog is.
Maar hoe vindt u de komeet nu?
Een actuele zoekkaart vindt u bijvoorbeeld op de pagina skyhound.com.
Of momenteel een kaart voor de desbetreffende dag bij Theskylive.
Wilt u de komeet nog beter zien? Dan helpt het Lumicon-komeetfilter, dat het contrast van coma en een eventuele gasstaart versterkt.
Zullen we de komeet met het blote oog kunnen zien? Ondanks alle berekeningen en voorspellingen staat dat in de sterren. Laten we het beste ervan hopen. Geniet er zolang van met uw telescoop of verrekijker. Want wie weet hoeveel jaar we weer op een dergelijke heldere komeet moeten wachten?
Wanneer u nog een telescoop, toebehoren of een verrekijker zoekt: Ondanks de hevige coronacrisis in de Duitse deelstaat Beieren staan wij telefonisch en per e-mail tot uw beschikking. Bovendien: Onze dappere collega’s van de afdeling Verzending blijven op hun post en versturen uw bestellingen onmiddellijk.
Infografiek: astrohighlights in het voorjaar van 2020
March 4 2020, Marcus Schenk
In het voorjaar is er aan de hemel weer heel wat te zien. De gasreuzen schudden elkaar de hand, een planeet staat bij een sterrenhoop, er vinden occultaties plaats en u zou zelfs een komeet met uw verrekijker kunnen waarnemen.
Wij wensen u veel plezier met de actuele astronomische infografiek “Astrohighlights in het voorjaar van 2020”. In de volgende tekst vindt u verklarende beschrijvingen over de gebeurtenissen.
Maart
8 maart Venus bij Uranus
Heldere Venus, zwakke Uranus: Deze twee planeten ontmoeten elkaar in de avondschemering. Venus raast op een afstand van 2° aan de gasreus voorbij. Met een verrekijker kunt u beide planeten optimaal herkennen.
18 maart Maan bij Mars en Jupiter
Als u ‘s ochtends vroeg opstaat, wordt u met een prachtig gezicht beloond. Boven de zuidoostelijke horizon zijn de afnemende Maan met Jupiter en Mars in een mooie groepering te herkennen. Iets verder oostelijk ziet u zelfs Saturnus staan.
20 maart Jupiter bij Mars
Mars legt weer eens een bezoek aan de grote planeet af. Op deze ochtend bezoekt hij Jupiter en nadert hem tot een afstand van 40 boogseconden. Gedurende de komende dagen trekt hij aan Jupiter voorbij en zet koers richting Saturnus.
24 maart Venus in grootste oostelijke elongatie
De half verlichte planeet Venus vormt een interessant waarnemingsobject. Hij straalt met een helderheid van -4,3 mag en ziet er gedurende de hele eerste nachthelft als een mooie avondster uit, tot hij uiteindelijk kort voor 23 uur onder de horizon verdwijnt.
29 maart Maan bedekt ε Tau
Langzaam verdwijnt de winter uit de avondhemel. In het uiterste westen van de hemel zijn de sterrenbeelden Orion en Stier nog te zien. Vanavond kunt u getuige van een interessante occultatie door de Maan worden. Rond half tien nadert de Maan de 3,5 mag heldere ster ε Tau en bedekt hem om 21:35 uur MET met zijn donkere kant.
April
2 april Juni in oppositie
Met een diameter van 257 kilometer is Juno een grote planetoïde in de planetoïdengordel. Op 2 april bereikt hij zijn oppositie tot de zon en straalt met een helderheid van 9,5 mag.
3 april Venus bij Plejaden
Een ongewone ontmoeting: Op 3 april zijn we in de avond getuige van het bezoek van Venus aan de Plejaden. Dat is een zeer zeldzame gebeurtenis. Het is daarom nog specialer als we beide objecten door een telescoop kunnen waarnemen of het moment op foto vastleggen.
15 april Maan bij Jupiter, Saturnus en Mars
Het driespan Jupiter, Saturnus en Mars is momenteel iedere morgen voor zonsopgang aan de zuidoostelijke hemel te zien. Mocht u normaal gesproken niet zo vroeg op staan, is het nu echt de moeite waard om dat wel eens te doen. Bijvoorbeeld op deze ochtend. De Maan voegt zich namelijk bij het trio en levert zo een prachtig gezicht op.
26 april Maan bij Venus
De Maan is pas drie dagen oud en verlicht de avondhemel als een nog smalle en fijne sikkel Vandaag vergezelt hij de heldere “avondster” Venus.
28 april Venus meeste helderheid
Een vurige glans aan de hemel. Wanneer we naar de hemel kijken, zien we de helder stralende Venus. Veel mensen denken dat ze naar de lampen van een vliegtuig kijken, of zelfs naar een ufo! Maar zoals u wel weet, zien we Venus die meer dan 75% van het zonlicht reflecteert en daarom zo mooi aan de hemel fonkelt.
Mei
3 mei Maan bedekt v Virgo
De Maan beweegt met zijn donkere kant richting de ster v in het sterrenbeeld Maagd. Om 23:48 uur verdwijnt de ster achter de Maan. Ruim 40 minuten later duikt hij weer van achter de verlichte kant op. Informeer u voor de waarneming over het precieze verloop. Dit kan namelijk per geografische locatie van uw waarnemingspositie enigszins verschillen.
12 mei Maan bij Jupiter en Saturnus
In de laatste helft van de tweede nachthelft duikt een dreamteam van het zonnestelsel boven de horizon op: een heldere Jupiter, een nog helderdere Maan en een iets zwakkere Saturnus.
15 mei Maan bij Mars
Kort voor de ochtendschemering inzet kunt u de rode planeet en Maan ontdekken. Ze naderen elkaar tot 3° afstand tussen de sterrenbeelden Waterman en Steenbok. Op een afstand van ruim 30° rechtsboven ontdekt u de twee gasreuzen Jupiter en Saturnus.
15 mei Komeet C/2017 T2 (Panstarrs)
Deze komeet kan in mei een hoogtepunt worden. Als de voorspellingen kloppen, zou C/2017 T2 (Panstarrs) een helderheid van ca. 8 mag bereiken en met een verrekijker dus goed zichtbaar zijn. In mei bevindt hij zich in het circumpolaire gebied van de sterrenbeelden. In de loop van de maand beweegt hij van het sterrenbeeld Giraffe (direct naast de Kleine Beer) richting de Grote Beer. Op 23 mei bevindt hij zich in de buurt van de sterrenstelsels M81 en M82.
22 mei Venus bij Mercurius
Venus straalt als een helder baken aan de hemel. Wie niet weet dat het Venus is, verwisselt de planeet snel met de lampen van een vliegtuig. Vanavond ontmoet Venus haar directe buurplaneet Mercurius.
24 mei Maan bij Venus en Mercurius
Eind mei draait alles om Venus en Mercurius omdat beide planeten momenteel bijzonder goed zichtbaar zijn. Vandaag gaat er echter ook genoeg aandacht uit naar de fijne en slechts 4% verlichte sikkel van de twee dagen oude Maan.
26 mei Mercurius in avond zichtbaar
Mercurius staat dicht bij de zon. Hij beweegt zo snel, dat hij bijna verlegen lijkt. Zo voelt het tenminste wanneer u hem probeert te observeren. Hij houdt zich meestal vlak boven de horizon op. Momenteel bestaat echter de mogelijkheid een blik van hem op te vangen. Hij bereikt in de avondschemering namelijk een hoogte van ongeveer 10°. Gaat u, ver na zonsondergang, het liefst met een verrekijker naar hem op zoek.